Φ.Σπανός: Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τις περιφέρειες σαν πειραματόζωο
Μετά από σχεδόν πέντε χρόνια ως αντιπεριφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, στο πλευρό του Κώστα Μπακογιάννη, ο Φάνης Σπανός μπαίνει στη μάχη των αυτοδιοικητικών εκλογών με στόχο να αναλάβει το τιμόνι της περιφέρειας. Μιλώντας στην FS, ο κ. Σπανός, ο οποίος πριν από λίγες ημέρες έλαβε την υποστήριξη της ΝΔ από τον πρόεδρο του κόμματος, Κυριάκο Μητσοτάκη, αναλύει το διακύβευμα των φετινών εκλογών για τους ΟΤΑ και περιγράφει τους στόχους του για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, αν εκλεγεί περιφερειάρχης.
Κατ' αρχάς θα ήθελα να μου πείτε ποιο θεωρείτε ότι είναι το διακύβευμα των φετινών αυτοδιοικητικών εκλογών.
Όλη η Ελλάδα έχει ανάγκη να αναπνεύσει. Και μεγάλο κομμάτι αυτής της ευθύνης ανήκει στις περιφέρειες της χώρας. Εμείς επιμένουμε στην καρδιά της Ελλάδας. Επιμένουμε στις προκλήσεις της περιοχής μας, για να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες και τις προοπτικές. Να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας. Είναι η ευθύνη μας απέναντι στους πολίτες που θα μας εμπιστευτούν τη διοίκηση αυτού του τόπου.
Οι φετινές αυτοδιοικητικές εκλογές θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής. Το σχόλιό σας για την αλλαγή του συστήματος;
Είναι γνωστό πως τα αναλογικά εκλογικά συστήματα επιτρέπουν την καλύτερη αντιπροσώπευση του εκλογικού σώματος στη διοίκηση ενός φορέα. Από την άλλη, όμως, τα πλειοψηφικά συστήματα επιτρέπουν στον φορέα να διοικηθεί χωρίς τον κίνδυνο της αδυναμίας λήψης αποφάσεων. Η ιδέα της απλής αναλογικής, αν και ακούγεται συμπαθής στην κοινή γνώμη, δυστυχώς εντάσσεται στη δεύτερη κατηγορία. Εμείς, σε κάθε περίπτωση, θα συνεργαστούμε ανοιχτά με όλες τις υγιείς και δημοκρατικές δυνάμεις την επόμενη μέρα. Εξάλλου, έχουμε δώσει δείγματα γραφής. Το κάνουμε εδώ και χρόνια, χωρίς να υπάρχει η απλή αναλογική.
Θα είστε υποψήφιος σε μια περιφέρεια όπου ο σημερινός περιφερειάρχης, Κώστας Μπακογιάννης, σας αφήνει μια ισχυρή «κληρονομιά». Πώς προτίθεστε να τη διαχειριστείτε;
Όπως μάθαμε. Με επιμονή, σκληρή δουλειά και σχεδιασμό. Όλα αυτά τα χρόνια δουλέψαμε χωρίς συμβιβασμούς. Μπήκαμε στη λογική τού να αλλάξουμε τα πράγματα, το καταφέραμε και με την ίδια λογική θα συνεχίσουμε. Η μέχρι σήμερα δουλειά και κυρίως τα αποτελέσματα της ομάδας μας είναι ένας από τους πιο βασικούς λόγους που βρίσκομαι επικεφαλής αυτής της προσπάθειας. Για να μην πάνε όλα αυτά χαμένα. Να προχωρήσουμε προς τα εμπρός.
Ποιες θα είναι οι πρώτες προτεραιότητές σας, αν εκλεγείτε περιφερειάρχης Κεντρικής Ελλάδας;
Θα σας απαντήσω συγκεκριμένα και πρακτικά. Κορυφαία μας ζητούμενα είναι η καθημερινότητα και η ανάπτυξη. Θα τα κυνηγήσουμε δίνοντας έμφαση στην οδική διασύνδεση, στον πρωτογενή τομέα, στον τουρισμό. Ακόμη, μας ενδιαφέρει πολύ ο πολιτισμός, η παιδεία και ο αθλητισμός. Φυσικά, η δημόσια διοίκηση αλλά και η κοινωνική αλληλεγγύη είναι τα πιο σημαντικά σημεία του σχεδιασμού μας. Με μια ομάδα που αποτελείται από ικανά και έμπειρα στελέχη, είμαστε έτοιμοι να ξεδιπλώσουμε έργα και δράσεις που θα συμβάλουν στην αναπτυξιακή τροχιά, στην οποία βρίσκεται ήδη η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.
Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα της περιφέρειας που χρήζουν λύσης;
Οι συμπολίτες μας βιώνουν ανέχεια, υψηλή ανεργία, ελλείψεις σε υποδομές, γραφειοκρατία, απομόνωση. Είναι ζητήματα που απασχολούν ολόκληρη τη χώρα και αφορούν εν πολλοίς το κεντρικό κράτος. Ωστόσο, η περιφέρεια έχει εργαλεία και τρόπους για να ωθήσει τα πράγματα στην αντίθετη κατεύθυνση. Εξάλλου, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας αποτελεί μια πραγματική μικρογραφία της Ελλάδας. Με τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις της...
Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου είχε περιγράψει τους περιφερειάρχες ως «μικρούς πρωθυπουργούς». Από την εμπειρία σας ως αντιπεριφερειάρχης, είχε δίκιο ή άδικο;
Ο λαός μας λέει «η καλή νοικοκυρά είναι δούλα και κυρά». Ο περιφερειάρχης έχει έναν συντονιστικό ρόλο με πλήθος σοβαρών ευθυνών και αρμοδιοτήτων. Τις περισσότερες φορές χωρίς τα κατάλληλα εφόδια από το κεντρικό κράτος. Και αυτή η διεκδίκηση είναι ένα σοβαρό μέρος της δουλειάς του περιφερειάρχη. Ταυτόχρονα, πρέπει να μπορείς να έχεις άμεση επαφή με τους πολίτες και τα προβλήματά τους. Δεν γίνεται διαφορετικά.
Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η σχέση της τοπικής αυτοδιοίκησης με το κεντρικό κράτος και ποια θα έπρεπε να είναι;
Δυστυχώς, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τις περιφέρειες σαν πειραματόζωο. Έχουμε βρεθεί αντιμέτωποι με πολλές δυσάρεστες εκπλήξεις. Προφανώς δεν έχουν αντιληφθεί πως χωρίς γερά θεμέλια δεν χτίζεις. Και αυτό το λέω και ως μηχανικός αλλά και ως άνθρωπος που ασχολείται με την τοπική αυτοδιοίκηση τα τελευταία δέκα χρόνια περίπου. Η περιφέρεια δεν μπορεί να είναι ούτε ζητιάνος της κεντρικής κυβέρνησης ούτε «τερματοφύλακας» που αποκρούει πέναλτι από παντού. Καθαρές σχέσεις, συνέργειας και συναλληλίας. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.
Από διάφορους φορείς, όπως ο Συνήγορος του Πολίτη, οι ΟΤΑ δέχονται κατηγορίες για φαινόμενα αδιαφάνειας και διαφθοράς. Το σχόλιό σας;
Είναι κοινός τόπος. Κατά καιρούς όλοι έχουμε ακούσει και έχουμε βρεθεί αντιμέτωποι με τέτοιου είδους φαινόμενα. Αλλά είναι βέβαιο πως με πραγματική βούληση και σωστές μεθόδους μπορούμε σίγουρα να τα περιορίσουμε. Η περιφέρειά μας είναι η πρώτη που πιστοποιήθηκε από την Ένωση Δημοσίων Φορέων για την καταπολέμηση της απάτης, καθώς από την αρχή της θητείας μας εφαρμόσαμε μια σειρά πολιτικών που ενισχύουν τη διαφάνεια χωρίς να επιβαρύνουν με γραφειοκρατία.
Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης, οι αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου θα προηγηθούν των εθνικών εκλογών. Πόσο πιστεύετε ότι θα «βαρύνει» το αποτέλεσμά τους στην ψήφο για τις εθνικές εκλογές;
Προσωπικά εκτιμώ ότι όλες οι εκλογές θα συμπέσουν. Οι περιφερειακές εκλογές έχουν έναν συγκεκριμένο βαθμό πολιτικότητας. Ωστόσο, θεωρώ ότι πρέπει να ξεφύγουμε από την παγίδα των εξ αντανακλάσεως μηνυμάτων. Η περιφερειακή μας παράταξη στηρίζεται από τη ΝΔ και είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι γι' αυτό. Αλλά η προσπάθειά μας είναι αυτοδιοικητική και αυτό δεν αλλοιώνεται και δεν νοθεύεται.
Σε πρόσφατη ομιλία σας ευχηθήκατε στην επόμενη επίσκεψή του στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας ο κ. Μητσοτάκης να είναι πρωθυπουργός της χώρας. Τι περιμένετε από μια κυβέρνηση της ΝΔ;
Ισχυρές περιφέρειες. Μια περιφέρεια που να διαδραματίζει ουσιαστικό και πρωταγωνιστικό ρόλο στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Μόνο με τη συνέργεια μπορούμε να έχουμε απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα. Αυτό έχουν ανάγκη οι πολίτες και πλέον δεν υπάρχει ούτε λεπτό για χάσιμο.
Είστε ένας νέος άνθρωπος, ο οποίος, ωστόσο, έχει ήδη μακρά πείρα στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ποιο είναι το σημαντικότερο πράγμα που η εμπλοκή σας με τα κοινά σας δίδαξε έως τώρα;
Για να πετύχεις τους στόχους σου πρέπει να είσαι στην πρώτη γραμμή. Και αυτό δεν γίνεται μέσα από το γραφείο. Στο γραφείο μόνο σχεδιάζεις. Αν δεν δεις με τα ίδια σου τα μάτια τις ανάγκες, δεν μπορείς να βρεις τις λύσεις. Αυτό κάνουμε όλα αυτά τα χρόνια. Βρισκόμαστε σε συνεχή εγρήγορση.
Έχετε συνδυάσει την πολιτική με την επαγγελματική καριέρα. Πόσο δύσκολη είναι αυτή η «ισορροπία»;
Αρκετά. Και αυτό γιατί η ενασχόλησή μου με τα κοινά όλα αυτά τα χρόνια συνδεόταν με θέσεις ευθύνης, τόσο στον Δήμο Χαλκιδέων όσο και στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Όμως, ταυτόχρονα, η εργασία σε έναν απαιτητικό κλάδο του ιδιωτικού τομέα, όπως είναι οι κατασκευές, είναι για μένα το πιο πολύτιμο εργαλείο για να μένω κοντά στην κοινωνία και να παίρνω αφιλτράριστα τα μηνύματά της. Ο μεγάλος κίνδυνος γι' αυτούς που ασχολούνται με τα κοινά σε οποιοδήποτε επίπεδο είναι ο ιδρυματισμός.
Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε στους συμπολίτες σας στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας;
Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας δεν περισσεύει λεπτό. Από τη στιγμή που αναλάβαμε την περιφερειακή διοίκηση με επικεφαλής τον Κώστα Μπακογιάννη, καθημερινά πάμε ένα βήμα παραπέρα και αυτό δεν πρέπει να σταματήσει. Έχουμε κερδίσει πολλές μάχες και με τον ίδιο ρυθμό συνεχίζουμε. Ο τόπος έχει ακόμη πολλές ανάγκες και πολλές προκλήσεις και ευκαιρίες.
Ακούγεται συχνά ότι η κρίση μάς έκανε να τα βλέπουμε όλα αρνητικά. Εσείς ακούσατε κάποια είδηση που σας χαροποίησε τελευταία;
Θα απαντούσα ότι η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας αναδείχθηκε επίσημα πρώτη μεταξύ των δεκατριών περιφερειών της χώρας στην απορρόφηση των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων του ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας 2014-2020, φτάνοντας το 36,6%. Αυτή είναι μία από τις μεγάλες μάχες που κερδίσαμε. Ακολουθούν κι άλλες...